چرا به چک پول تحریری یا ثبتی گفته می شود؟

نمونه سوالات درس نهم تورم و کاهش قدرت خرید از کتاب اقتصاد پایه دهم رشته علوم انسانی متوسطه دوم را در ادامه این مقاله قسمت آموزش ماگرتا مشاهده می کنید.

همچنین بخوانید : سوالات متنی درس هشتم اقتصاد انسانی دهم

سوالات متن درس نهم اقتصاد دهم انسانی با جواب

نمونه سوالات متن امتحانی درس نهم و دهم و دهم اقتصاد

1) آیا این باور رایج در بین مردم که پول ثروت است درست است؟ مثال زدن.

پاسخ: برای آزمایش این باور، فقط به پولی که در جیب دارید فکر کنید. به عنوان مثال اکنون می توانید دو بسته کلوچه با 5000 تومان در جیب بخرید. در حالی که با همین 5000 تومان 15 سال پیش می شد پیراهن و بیست سال پیش کیف. بنابراین ارزش پول یا به عبارتی قدرت خرید پول پایین آمده است. حالا فرض کنید شما مدیرعامل یک شرکت تولیدی هستید و تورم باعث شده یکی از نهاده های تولیدی که قبلا با 500 میلیون تومان می خریدید، حالا باید همان نهاده را بپردازید. 700.000.000 تومان بپردازید و آن افزایش قیمت را روی محصول نهایی خود اعمال کنید. بالاخره اگر پول را راه رسیدن به ثروت بدانیم بستگی به میزان تورم جامعه و قدرت خرید پول دارد.

2) آیا افزایش دستمزد کارکنان و درآمد کسب و کار به معنای ثروتمند شدن مردم است؟

پاسخ: پاسخ به این سوال بستگی به تکامل قدرت خرید ارز دارد.

3) برای اینکه بدانیم قدرت خرید پول افزایش یافته یا کاهش یافته است، باید با مفهوم ………………

جواب: تورم

4) در یک اقتصاد، روزانه میلیون ها مبادله صورت می گیرد.

پاسخ: پویا

5) تاریخچه ارز و صرافی را به ترتیب نام ببرید.

پاسخ: 1- کالا با کالا، معاوضه (معاوضه)
2- کالای دارای کالای خاص (اولین ارز مورد استفاده بشر)
3- استفاده از فلزات گرانبها طلا و نقره 75757599998884- (صرف اولی ها و صرافی ها توسط بازرگانان. انسان)
5- ارز صادره یا ثبت شده توسط دولت و بانک مرکزی
6- ارز الکترونیکی و مجازی.

6) نام دیگر مبادله، کالا در برابر کالا چیست؟ مثال زدن.

جواب: تسویه – یعنی مثلاً کشاورز گندم خود را با کفش صنعتگر معاوضه کند و دوباره کفش خریداری شده را با گله گوسفندان معاوضه کند. به همین ترتیب کشاورز و صنعتگر باید گوسفند و کفش را مبادله کنند.

7) مشکلات مبادله چه بود؟

جواب: الف) عدم تمایل همزمان طرفین به معامله (مثلاً شخصی که گندم اضافی داشت و می خواست آن را با برنج معاوضه کند باید شخصی را پیدا کند که برنج اضافی داشته باشد و حاضر باشد آن را با برنج معاوضه کند). )

ب) مشکل سنجش ارزش (در این شکل مبادله، تعیین و محاسبه قیمت ها و تبدیل آنها به یکدیگر مشکل ساز بود و در عوض مردم نمی دانستند چه مقدار از کالای اضافی خود را بدهند و چه مقدار کالای مورد نیاز را دریافت کنند. .)

ج) مشکل صرفه جویی و حفظ ارزش (اگر کالا برای مدت طولانی نگهداری می شد، از بین می رفت و ارزش خود را از دست می داد).

8) معاوضه با یک محصول خاص در مقایسه با بورس پایاپای چه مزیت هایی داشت؟

پاسخ: بادوام، فاسد نشدنی، قابل تقسیم به قطعات کوچک، همه کاره و قابل تعویض سریعتر و آسانتر.

9) مبادله کالا با کالای خاص را توضیح دهید.

پاسخ: به دلیل مسائل مبادله مبادله ای، انسان ها از کالایی بادوام و فاسد نشدنی استفاده کرده اند که می تواند برای مبادلات خود به قطعات کوچک و همه کاره تقسیم شود. البته در هر منطقه یک محصول خاص رواج داشت. مثلاً در ایران غلات; در هند، صدف; در تبت، چای و در روسیه، پوست سمور بیشتر مورد توجه بود. ساکنان این مناطق مایل بودند کالاهای مازاد خود را با این کالاها مبادله کنند. زیرا مطمئن بودند که با دادن این کالاها می توانند کالای مورد نیاز خود را تهیه کنند. به این ترتیب از این نوع کالاها به عنوان پول اول استفاده می شد.

10) چرا مردم از نقاط مختلف جهان مایل بودند کالاهای مازاد خود را با کالاهای مخصوص منطقه خود مبادله کنند؟

جواب: چون مطمئن بودند که با دادن این کالاها می توانند کالای مورد نیاز خود را تهیه کنند.

11) اولین واحد پولی که توسط انسان ها استفاده شد چه بود؟

پاسخ: اجناس خاص از مناطق مختلف دنیا که در منطقه خود رواج داشت. مثلاً در ایران غلات; در هند، صدف; در تبت چای و در روسیه پوست سمور

12) معاوضه کالا با کالاهای خاص چه مشکلات و معایبی داشت؟

پاسخ: افزایش تولید و افزایش حجم و تعداد مبادلات مشکلات جدیدی را به همراه داشته است.

الف) از جمله اینکه کالایی که وسیله مبادله بوده، اگر برای مدت طولانی مصرف نشود، پوسیده و غیر قابل استفاده می شود.
c) از سوی دیگر، فراهم کردن فضایی برای حفاظت از این دارایی ها، هزینه نگهداری آنها را افزایش می دهد که به تولیدکنندگان آسیب می رساند.

13) انسان از چه فلزات گرانبهایی به عنوان ارز استفاده کرده است؟

جواب: طلا و نقره

14) انتخاب فلزات گرانبها طلا و نقره به عنوان ارز چه تاثیری بر تجارت داشت؟

پاسخ: موجب گسترش تجارت در داخل کشورها و بین ملت ها شده و فعالیت هایی مانند کشتیرانی و حمل و نقل را نیز تقویت کرده است.

15) مزیت طلا و نقره (پول فلزی) نسبت به یک محصول خاص چه بود؟

پاسخ: فاسد نشدن، حجم کم، حمل آسان تر در مبادلات.

16) معایب و مشکلات پول فلزی (طلا و نقره) چه بود؟

جواب: الف) مقدار طلا و نقره محدود بود و با افزایش تجارت و داد و ستد، به پول بیشتری نیاز بود.
ب) در معاملات با حجم بالا به دلیل وزن زیاد وسیله پرداخت مناسبی نبود.

17) معامله گران برای جلوگیری از حمل ارز فلزی در تجارت خود چه اقداماتی انجام داده اند؟

پاسخ: برخی از تجار در معاملات خود به جای پرداخت سکه فلزی، رسیدی مبنی بر بدهی خود صادر می کردند. طرف مقابل بر اساس اطمینان خود این رسید را پذیرفته است. کم کم بازرگانانی که به یکدیگر اعتماد داشتند این رسیدها را بین خود رد و بدل می کردند.

18) رسیدی که بازرگانان در جریان معاملات خود صادر می کردند چه چیزی را نشان می داد؟

جواب: بدهی ایشان بود.

19) چرا مردم پول خود را به تاجر یا صرافی قابل اعتماد می سپارند و از آنها رسید می گیرند؟

پاسخ: افراد برای در امان ماندن از خطرات احتمالی و همچنین رهایی از سکه در معاملات، پول خود را به تاجران یا صرافان مطمئن می سپارند و در ازای آن، رسیدهای معتبری از آنها دریافت می کردند و از این رسیدها در خود استفاده می کردند. تا آنجا که در عصر تمدن اسلامی کارگری به بلخ می رسید و از اسلامبل (استانبول) پول می گرفت.

20) اولین اسکناس هایی که توسط انسان ها استفاده شد چه بود؟ و چه حمایتی داشت؟

پاسخ: رسیدهایی که صرافان و بازرگانان در صرافی های خود صادر می کردند در واقع اولین اسکناس های پشتوانه طلا و نقره بود که نزد صرافان و تجار نگهداری می شد.

21) رونق روزافزون نیروی کار تجاری، آن را به یک نهاد مهم در اقتصاد تبدیل کرد و نام آن…

پاسخ: بانک

22) معایب و مشکلات صرافی ها و رسیدهای بازرگان (اولین اسکناس مورد استفاده بشر) چه بود؟

جواب: الف) بی احتیاطی یا خیانت مردم توسط برخی صرافان
ب) تعداد زیاد قبض و صرافی که شناخت و اعتبار آنها را برای مردم مشکل کرده است.

23) چه عواملی باعث شد که دولت ها به ناچار چاپ و توزیع اسکناس را از سر بگیرند؟ (این ایده از چه زمانی مطرح شد که انتشار پول را به بانک تجاری واگذار کنیم؟)

پاسخ: بی تدبیری یا ابطال اعتماد مردم توسط برخی صرافی ها یا تعداد زیاد رسید و صرافی که شناخت و اعتبار آنها را برای مردم مشکل می کرد، باعث شد تا دولت ها برای جلوگیری از این گونه مشکلات، آنها را چاپ و منتشر کنند. . اسکناس را پس بگیرید. ایده سپردن انتشار پول به بانک تجاری از همین جا شکل گرفت.

24) بانک ها برای جلوگیری از انتقال اسکناس در مبادلات چه خدماتی ارائه کرده اند؟

پاسخ: الف) با گسترش ارتباطات، بانک ها فعالیت خود را گسترش داده و انتقال اسکناس با مشکل مواجه شده است. در این بین یکی از خدمات ارائه شده توسط بانک ها چک بود.
ب) اقدام دیگر بانک ها برای جلوگیری از نقل و انتقال اسکناس، پول الکترونیکی قابل ثبت در کارت های بانکی و قابل انتقال در شبکه های ارتباطی بود.

25) معاملات با چک چگونه انجام می شود؟

پاسخ: در معاملات چک پولی بین افراد رد و بدل نمی شود بلکه بانک موجودی یک حساب را کاهش و موجودی حساب دیگر را افزایش می دهد.

26) چرا چک نقدی را کتبی یا باج می گویند؟

پاسخ: چون افراد خود مبلغ چک را روی آن می نویسند، به آن پول کتبی یا ثبتی می گویند.

27) چه عواملی باعث شد افراد به دنبال روش های سریعتر و آسان تر مبادله باشند؟

پاسخ: افزایش حجم و سرعت معاملات و تلفیق آن با انقلاب دیجیتال و الکترونیک باعث شده تا مردم به دنبال روش های سریعتر و راحت تر باشند. در نتیجه امروزه شاهد آن هستیم که پول الکترونیکی قابل ذخیره بر روی کارت های بانکی و انتقال آن از طریق شبکه های ارتباطی، خرید، فروش و انتقال دارایی ها را بسیار آسان کرده است.

28) …………. یکی از ارزهای نوظهور است.

پاسخ: بیت کوین

29) پول کاغذی، کتبی یا الکترونیکی، مشخص ………………… دارند.

جواب: اعتباری

30) اینکه پول کاغذی، مکتوب یا الکترونیکی دارای ویژگی های اعتباری است به چه معناست؟ مثال زدن.

جواب: پولی که در دست دارید و روی آن نوشته شده 15000 تومان است، به این معنا نیست که این تکه کاغذ به تنهایی 15000 تومان است. بلکه به معنای سند یا رسیدی است که به شما حق دریافت کالا یا خدماتی معادل 15000 تومان را می دهد.

31) منظور از کمک مالی چیست؟

پاسخ: اعتمادی که مردم به ارزش پول در مبادلات دارند پشتوانه پول تلقی می شود.

32) واسطه پول فلزی (طلا و نقره) چه بود؟

جواب: در زمانی که ضرب سکه طلا و نقره رایج بود، واسطه ضرب سکه همان طلا و نقره موجود در خود سکه بود.

33) مبنای پول کاغذی چه بود؟

جواب: پشتوانه پول کاغذی پول فلزی و شمش طلا و جواهراتی بود که در صندوق یا بانک بود.

34) امروزه اساس پول فلزی، کاغذی، مکتوب و الکترونیکی چیست؟

پاسخ: امروزه پول فلزی، کاغذی، مکتوب و الکترونیکی در دست مردم یا در حساب آنها جز توان اقتصادی کشور پشتوانه دیگری ندارد.

35) توابع پول را نام ببرید.

پاسخ: وسیله پرداخت در مبادلات
وسیله اندازه گیری ارزش
وسیله پس انداز و حفظ ارزش
وسیله پرداخت های آتی

36) چرا مردم در مبادلات خود پول می پذیرند؟ (وسیله پرداخت در مبادلات)

پاسخ: مردم در مبادلات خود پول می گیرند. زیرا می دانند که دیگران نیز هنگام فروش کالا یا خدمات خود آن را می پذیرند. نقش اولیه پول در تجارت، تسهیل تجارت است.

37) نقش اصلی پول در تجارت چیست؟

پاسخ: نقش اولیه پول در تجارت، تسهیل تجارت است.

38) ابزار سنجش ارزش را به عنوان یکی از کارکردهای پول توضیح دهید.

پاسخ: می توانید ارزش کالاها را با پول تعیین کنید و سپس ارزش نسبی آنها را با هم بسنجید. در عمل، پول خرید و فروش کالاهای مختلف و تبدیل قیمت ها به یکدیگر را آسان می کند. هر کشور واحد ارزش خود را دارد. برای مثال واحد ارزش در اتحادیه اروپا یورو، در آمریکا دلار و در ایران ریال (تومان) است.

39) متفاوت بودن واحد ارزش در کشورها و مناطق مختلف جهان به کدام کارکرد پول اشاره دارد؟

پاسخ: ابزار اندازه گیری ارزش

40) راه های پس انداز و حفظ ارزش را به عنوان یکی از کارکردهای پول توضیح دهید.

پاسخ: شما نیازهای مختلفی دارید که با پرداخت پول می توانید آنها را برطرف کنید. برخی از نیازها هر روز و برخی دیگر در طول زمان به وجود می آیند و فرد باید همیشه پول خود را برای رفع نیازهای آینده نگه دارد. علاوه بر هزینه های جاری، هزینه های غیرقابل پیش بینی نیز وجود دارد که در شرایط خاص ایجاد می شود.

41) ابزار پرداخت های آتی را به عنوان یکی از کارکردهای پول توضیح دهید. مثال زدن.

پاسخ: اگر پول بتواند ارزش داشته باشد، می تواند وسیله مناسبی برای پرداخت آینده نیز باشد. این کارکرد پول در زمان ما کاملاً قابل درک است. زیرا بیشتر معاملات تجاری در مقابل پرداخت های آتی انجام می شود. خرید اقساطی و مبادلات حواله بانکی نیز از همین نوع است.

42) چه زمانی پول می تواند وسیله مناسبی برای پرداخت های آتی باشد؟

جواب: اگر پول بتواند ارزش خود را حفظ کند.

43) چه کارکردی از پول در زمان ما کاملاً قابل توجه است؟

جواب: وسیله ای برای پرداخت های آینده

44) منظور از نقدینگی چیست؟

پاسخ: کل پول موجود در کشور، نقدینگی آن کشور است. تمام پول هایی که به عنوان قبض در دست مردم یا به عنوان سپرده در حساب های بانکی نگهداری می شود.

45) افزایش نقدینگی معمولاً ناشی از چیست؟

پاسخ: عملکرد بانک ها

46) برای نشان دادن اینکه آیا مقدار وجه نقد در شرکت می تواند افزایش یا کاهش یابد مثال بزنید یا خیر؟

پاسخ: استخر بزرگی را با مقدار معینی آب در نظر بگیرید. می توان کل پولی را که به صورت قبض یا به صورت سپرده در حساب های بانکی در دست مردم است با حجم آب یک استخر مقایسه کرد. کل پول موجود در کشور، نقدینگی آن کشور است. همانطور که آب استخر می تواند افزایش یا کاهش یابد، حجم نقدینگی نیز می تواند افزایش یا کاهش یابد. البته در بیشتر موارد حجم نقدینگی در کشورها با افزایش مواجه است. افزایش نقدینگی عموما ناشی از عملکرد بانک هاست.

47) چه زمانی متوجه تورم در اقتصاد می شوید؟

پاسخ: معمولاً وقتی می خواهیم کالایی بخریم با تورم مواجه می شویم و آن را احساس می کنیم. در چنین حالتی اگر متوجه شویم که باید پول بیشتری برای محصول مورد نظر پرداخت کنیم، متوجه وجود تورم در اقتصاد خواهیم شد.

48) آیا هر افزایش قیمتی را می توان تورم تلقی کرد؟

پاسخ: خیر – هر گونه افزایش قیمتی را نمی توان تورم تلقی کرد. به عنوان مثال، یک فروشنده غیرمنصف ممکن است کالای مورد نظر را بیشتر از آنچه هست به شما بفروشد. در این صورت این افزایش قیمت ناشی از تورم نیست.

49) منظور از تورم چیست؟

پاسخ: اقتصاددانان افزایش عمومی قیمت ها را تورم می نامند.

50) منظور از نرخ تورم چیست؟ مثال زدن.

پاسخ: نرخ تورم درصد افزایش سالانه در سطح عمومی قیمت است. در صورتی که قیمت کالاها در سال جاری نسبت به سال قبل 20 درصد افزایش داشته باشد. یعنی نسبت به سال قبل 20 درصد تورم داریم و این یعنی 25 درصد قدرت خرید پول ما کاهش پیدا کرده است. یعنی با یک مقدار پول (مثلا 20 هزار تومان) می توانید امسال 20 درصد کمتر از سال قبل کالا بخرید، بنابراین تورم نشان می دهد که چقدر قدرت خرید نقره کاهش یافته است.

51) ……….. نشان می دهد که چقدر قدرت خرید پول کاهش یافته است

جواب: تورم

52) معمولاً از کدام شاخص برای اندازه گیری تورم استفاده می شود؟

پاسخ: شاخص قیمت مصرف کننده (CPI) به طور کلی برای اندازه گیری تورم استفاده می شود.

53) منظور از شاخص قیمت مصرف کننده چیست؟ با مثال توضیح دهید.

پاسخ: معمولاً برای تشکیل شاخص قیمت مصرف کننده، دولت ها یک سبد مصرفی در نظر می گیرند، یعنی مجموعه ای از کالاهای مختلفی که احتمال خرید آن توسط مصرف کننده عمومی وجود دارد و سپس دولت به مرور زمان بر قیمت تمام شده این سبد مصرف نظارت می کند. اگر قیمت این سبد در یک دوره مشخص 10 درصد افزایش یابد، CPI نیز 10 درصد افزایش می یابد. سبد بازار طیف وسیعی از کالاها از جمله انواع مواد غذایی، خودرو، پوشاک، خدمات تفریحی و … را پوشش می دهد.

54) سبد مصرفی که دولت برای تشکیل شاخص مصرف در نظر می گیرد شامل چه کالاهایی می شود؟

پاسخ: سبد خرید طیف وسیعی از کالاها از جمله خواربار، خودرو، پوشاک، خدمات سرگرمی و غیره را در بر می گیرد.

55) تورم از نظر اقتصادی ……………………………………………….

پاسخ: افزایش سطح عمومی قیمت

56) چه زمانی با تورم مضر مواجه می شویم؟

پاسخ: زمانی که افزایش سطح قیمت به صورت بی رویه، نوسانی و مستمر باشد، با تورم مضر مواجه می شویم.

57) عواقب تورم در جامعه چیست؟

پاسخ: الف) تورم بر رفاه و امنیت اقتصادی مردم اثر منفی دارد.
ب) تورم فضای معاملات را ناپایدار می کند و تولیدکنندگان و معامله گران نمی توانند قیمت های آتی در بازار را به درستی پیش بینی کنند.
ج) تولید، خرید و فروش کالا با مشکلات زیادی مواجه خواهد شد.
د) مصرف کنندگان کالا و خدمات نیز با کاهش قدرت خرید پول خود مواجه می شوند که بر رفاه آنها تأثیر منفی می گذارد.

58) علت تورم چیست؟ مثال زدن.

پاسخ: الف) گاهی علت تورم نابرابری عرضه و تقاضای کل در اقتصاد است. این افزایش تقاضا نسبت به عرضه به صورت افزایش قیمت ظاهر می شود. (تصور کنید برای خرید خودرو وارد بازار شده اید اما به اندازه متقاضیان خودرو وجود ندارد و بازار با تقاضای مازاد مواجه است. در این صورت تنها تعداد محدودی از متقاضیان حاضر به پرداخت قیمت بیشتر هستند زیرا خودرو مالک خودرو خواهد شد و این باعث افزایش قیمت آن می شود.)

ب) تورم می تواند علت دیگری داشته باشد: اگر افزایش نقدینگی در کشور با افزایش تولید هماهنگ نباشد می تواند باعث تورم شود. (در کشور ما هر از چند گاهی افزایش درآمد نفتی به افزایش ظرفیت تولید کمک می کند اما باعث رشد درآمد اقتصادی و رشد حجم نقدینگی در کشور می شود که تورم زا است).

ج) نوسانات نرخ ارز بر ارزش پول ملی ما نیز اثر منفی می گذارد و منجر به کاهش قدرت خرید پول ملی و متعاقب آن تورم می شود.

59) اگر نابرابری عرضه و تقاضای کل در اقتصاد عامل تورم است، دولت از چه راهکاری برای مقابله با تورم استفاده می کند؟

پاسخ: در این صورت دولت باید عرضه کالا را افزایش دهد تا تورم را پاسخگو و کنترل کند.

60) دولت از چند راه می تواند عرضه را افزایش دهد؟

پاسخ: دولت از دو طریق می تواند عرضه را افزایش دهد. روش اول افزایش ظرفیت تولید است. اما از آنجایی که این روش معمولا زمان بر است، دولت ها ترجیح می دهند با افزایش واردات، بازار را تنظیم کنند.

61) افزایش درآمدهای نفتی چگونه منجر به تورم در کشور ما می شود؟

پاسخ: در کشور ما افزایش درآمدهای نفتی گاهی افزایش ظرفیت تولید را ممکن می سازد. اما این باعث رشد درآمد اقتصادی و رشد نقدینگی در کشور می شود که باعث تورم می شود.

62) سیاست های پولی چیست؟

پاسخ: سیاست هایی که دولت از طریق بانک مرکزی برای مدیریت حجم نقدینگی و حفظ ارزش پول اجرا می کند، سیاست های پولی است.

63) سیاست های پولی از چند طریق انجام می شود؟

جواب: الف) کاهش نقدینگی موجود. ب) افزایش نقدینگی در گردش.

64) منظور از سیاست پولی محدودکننده چیست؟

پاسخ: سیاست پولی کاهش وجوه نقد در گردش به عنوان سیاست پولی محدود کننده شناخته می شود.

65) منظور از سیاست پولی انبساطی چیست؟

پاسخ: سیاست پولی افزایش نقدینگی در گردش را سیاست پولی انبساطی می گویند.

66) بانک مرکزی چه زمانی سیاست کاهش نقدینگی یا کاهش حجم پول در گردش را اعمال خواهد کرد؟

پاسخ: زمانی که اقتصاد کشور با تورم مواجه است، بانک مرکزی برای جلوگیری از افزایش قیمت ها یا کاهش سرعت آن، سیاست کاهش نقدینگی یعنی کاهش حجم پول در گردش را اعمال می کند.

67) بانک مرکزی چه زمانی از سیاست های پولی انبساطی یا افزایش نقدینگی در گردش استفاده می کند؟

پاسخ: در شرایط رکود اقتصادی که سطح تولید کاهش می یابد و بیکاری افزایش می یابد، عموماً سیاست های انبساطی اعمال می شود.

68) یکی از روش های بانک مرکزی کشورها برای کنترل تورم و تنظیم نقدینگی در گردش چیست؟

پاسخ: سیاست بازار باز (فروش اوراق قرضه).

69) – بانک مرکزی چگونه با سیاست بازار باز (فروش اوراق قرضه) نقدینگی را در جامعه کاهش می دهد؟

پاسخ: به این ترتیب بانک مرکزی می تواند با فروش اوراق به طور مستقیم میزان نقدینگی در دست مردم را کاهش دهد.

70) بانک مرکزی چگونه می تواند از طریق اوراق مشارکت نقدینگی بیشتری به جامعه تزریق کند؟

پاسخ: بانک مرکزی می تواند با خرید اوراق مشارکت نقدینگی بیشتری به شرکت تزریق کند.

71) تجارت در چه قرن هایی در تمدن اسلامی و در اروپا رونق داشت؟

پاسخ: در تمدن اسلامی قرون 3 تا 8 هجری و در اروپا در قرن 16 و 17.

72) چه زمانی نیاز به پول و خدمات آن افزایش یافت؟

پاسخ: با رونق تجارت در جوامع بشری، به ویژه ابتدا در تمدن اسلامی قرون 3 تا 8 هجری، سپس در اروپا در قرن 16 و 17، نیاز به پول و خدمات آن افزایش یافته است.

73) چه زمانی مؤسسات مالی کارآمد هستند؟

پاسخ: با جریان یافتن پول های کاغذی و اتکا به آن، موسسات مالی شروع به استفاده کردند.

74) شغل اصلی موسسات مالی در گذشته چه بوده است؟

پاسخ: وظیفه اصلی آنها حفظ و نگهداری پول و تسهیل انتقال آن از شهری به شهر دیگر بود.

75) مؤسسات مالی سابق، ابتدا «……………». و سپس آن را «…………………………….» نامیدند.

پاسخ: بورس – بانک

76) مؤسسات مالی چگونه به افزایش تجارت و تولید بیشتر کمک کرده اند؟

پاسخ: با تسهیل فعالیت های تجاری به افزایش تجارت و در نتیجه تولید کمک کرده اند.

77) دلیل اعتبار موسسات مالی چه بوده است؟

پاسخ: اعتبار این مؤسسات به این دلیل بود که مؤسسان آنها از تجار مشهور، ثروتمند و مورد اعتماد بودند و در قبال خدماتی که ارائه می‌کردند پاداش دریافت می‌کردند.

78) مدیران مؤسسات مالی در طول زمان به چه نکات مهمی پی برده اند؟

پاسخ: الف) اولاً در اکثر موارد صاحبان پول فلزی (که پول خود را در منزل واریز کرده و رسید دریافت کرده اند) تمام پول خود را از صندوق موسسه برداشت نمی کنند و به همین دلیل مقداری از کل موجودی برای پاسخگویی. به مشتریان کافی است.

ب) همچنین همزمان با مراجعه تعدادی از افراد برای دریافت وجه به موسسه، عده ای نیز برای واریز وجه به حساب آنها مراجعه می کنند. در نتیجه، مانده صندوق هرگز به صفر نمی رسد. این دو موضوع باعث شده تا عده ای به فکر استفاده از پول های راکد صندوق بیفتند.

79) مالکان در گذشته چگونه پول را رمزگذاری می کردند؟

پاسخ: الف) عده ای با دادن قرض الحسنه و مشارکت مالی در تجارت و تولید از همنوعان خود حمایت کرده و بخشی از منافع این فعالیت اقتصادی را به دست آورده اند. آنها پول خود را به نیازمندان یا تاجرانی که درخواست می کردند قرض می دادند. و در ازای وام مبالغ اضافی دریافت کردند. بدون شرکت در فعالیت اقتصادی یا متحمل شدن زیان. این افراد بر خلاف آموزه های همه ادیان الهی رباخوار بودند.

80) صرافان مذهبی با استفاده از پولی که مردم به آنها سپرده بودند چگونه برخورد کردند؟

جواب: صرافان پول مردم را امانت نزد خود می دانستند و لذا نمی توانستند بدون رضایت صاحب پول از آن استفاده کنند و حتی اگر از این پول راکد با اذن صاحبان و در تاریخ استفاده می کردند. مؤسسه مالی فقط یک واسطه و وکیل بود و سود فعالیت اقتصادی متعلق به صاحب پول بود و مؤسسه فقط حق الوکاله او را می گرفت.

81) بانک های ربوی چگونه تشکیل شدند؟ (نهادهای مالی جوامع غیرمذهبی چگونه با استفاده از پول مردمی که به آنها سپرده شده بود برخورد کردند؟)

پاسخ: در جوامع غیرمذهبی نهادهایی تشکیل می‌شد که پول راکد را نه به عنوان امانت، بلکه به عنوان امانت مردم به خود و اموالشان می‌نگریدند و به آنها وام می‌دادند و فرسودگی را می‌گرفتند. از سوی دیگر، موسسات با دادن بخشی از این سود به مردم برای افزایش قدرت وام دهی، مردم را به سپرده گذاری بیشتر تشویق کردند. بانک های فرسایشی به این ترتیب شکل گرفتند.

82) موسسات یا بانکها چه خدماتی اعم از ربوی یا غیر ربوی به مردم انجام داده اند؟

پاسخ: مؤسسات یا بانکها (اعم از ربوی یا غیر ربوی) علاوه بر خدمات انتقال وجه و حمایت، به ارائه وام و اعتبار نیز می پردازند.

83) موسسات مالی یا بانک ها چگونه قدرت ایجاد اعتبار پیدا کردند؟

پاسخ: این مؤسسات با چاپ قبض (پول کاغذی) قدرت ایجاد اعتبار را به دست آوردند.

84) چرا دولت ها سعی کردند حق چاپ و انتشار اسکناس را از موسسات و افراد بگیرند؟

پاسخ: زیرا برخی مؤسسات از امکان چاپ قبض (پول کاغذی) سوء استفاده کردند که این امر به آنها قدرت ایجاد اعتبار می داد. دولت ها با درک این مشکل سعی کردند همان طور که حق انحصاری ضرب سکه را داشتند، حق چاپ و انتشار اسکناس را از افراد و مؤسسات بگیرند.

85) چگونه بانک ها می توانند بدون مجوز چاپ پول جدید (اعتبار) ایجاد کنند؟ مثال زدن. (فرآیند خلق پول یا ایجاد اعتبار توسط بانک ها را توضیح دهید.)

پاسخ: بعداً مشخص شد که بانک ها با وجود اینکه مجاز به چاپ پول نیستند، قادر به خلق پول هستند. فرض کنید در یک شرکت بیش از یک بانک نداریم و مشتری اول این بانک مبلغی را برای سپرده بلندمدت باقی می گذارد. بانک می تواند حداکثر تا سقف این مبلغ را به دیگری وام دهد. حال اگر بانک شرط کند به جای اسکناس وام مردم را به صورت اعتبار یا چک پرداخت کند و همه کسانی را که این چک ها را برای نقد به بانک می دهند را مجاب کند که پول نقد نخواهند، بلکه در بانک حساب باز کنند. همان بانک و دریافت خدمات چک یا کارت اعتباری، آنگاه با پدیده ای منحصر به فرد مواجه خواهیم شد. بانک می تواند به هر تعداد که بخواهد وام بدهد، زیرا پول از چرخش داخل بانک خارج نمی شود. این فرآیند خلق پول یا ایجاد اعتبار نامیده می شود.

86) بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری باید دارای شخصیت …………………………………………………………….. تنها هدفشان تأمین …………… فعال اقتصادی باشند

پاسخ: غیر انتفاعی – خدماتی

87) بانک ها فقط با مجوز تأسیس می شوند و کلیه فعالیت های پولی آنها باید به شدت کنترل و نظارت شود.

پاسخ: بانک مرکزی

نکته مهم: دانش آموزان عزیز فقط این سوالات را مطالعه نکنید و حتما متن درس را با دقت مطالعه کنید.

همچنین بخوانید : سوالات متنی درس هفتم اقتصاد انسانی دهم

توجه: شما دانش‌آموز پایه دهم علوم انسانی نیز می‌توانید برای دسترسی سریع و آسان به پاسخ تمرین‌ها و فعالیت‌های کتاب اقتصاد پایه دهم، عبارت «Magreta» را در انتهای عنوان خود در گوگل جستجو کنید.

✅ در پایان امیدواریم نمونه سوالات انشا از متن درس نهم کتاب اقتصاد دوم دبیرستان دهم; باشد که برای شما دانش آموزان عزیز مفید واقع شود. می توانید سوالات خود را در بخش نظرات بیان کنید. 💖

زمان مطالعه: ۴ دقیقه

چک بانکی یکی از مهم ترین اسناد تجاری است که نقش مهمی در نظام اقتصادی کشور ایفا می کند، همچنین این سند تجاری پرکاربرد در ایران به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای پرداخت به شمار می رود.

برای درک نقش چک بانکی باید به میزان کاربرد آن در نظام اقتصادی ایران توجه کرد. حدود 40 تا 50 درصد پرداخت ها از طریق چک انجام می شود. آخرین چک نقدی همیشه توسط بانک مرکزی ایران ارائه و عرضه می شود. همچنین تشخیص چک های جعلی از چک های واقعی با ابزارهای ساده امکان پذیر است.

البته چک کاغذی به دلیل هزینه بالا و ریسک بالای آن همچنان یکی از گزینه هایی است که با راهکارهای جایگزین تلاش های زیادی برای رفع آن صورت گرفته است. در سال‌های اخیر اکثر کشورها تلاش کرده‌اند تا از حضور چک‌های کاغذی در اقتصاد جلوگیری کنند. استفاده از درگاه های مختلف پرداخت یکی از اقداماتی است که برای صرفه جویی در مصرف پول کاغذی انجام می شود و به این هدف کمک زیادی کرده است.

تعریف لغوی و مفهومی چک نقدی چیست؟

چک پول در واقع یک کلمه فارسی است، این کلمه به معنای اسکریپتی است که با استفاده از آن می توانید پولی را که در بانک دارید برداشت کنید یا به حساب شخص دیگری واریز کنید. به آن ایران چک نیز می گویند.

چک در گذشته به سند، قولنامه، قرارداد و سفته معروف بود. در واقع این تصور وجود دارد که چک یک کلمه انگلیسی است، اما جالب است بدانید که این کلمه در شعر شاعرانی مانند فردوسی با معنایی مشابه با معنای فعلی این کلمه دیده شده است.

مروری بر انواع چک های بانکی

مطمئناً دانستن انواع چک نقدی برای شما مفید خواهد بود، به خصوص اگر صاحب کسب و کاری هستید یا قصد راه اندازی آن را دارید، بهتر است با انواع چک های نقدی آشنا شوید. مطابق ماده 1 قانون صدور چک که انواع چک بانکی را تعیین می کند. در این قسمت به توضیح هر یک از این چک ها می پردازیم.

این کنترل ها به دو دسته کلی تقسیم می شوند:

1. چک های صادر شده توسط اشخاص.

چک بانکی منظم

چک بانکی تایید شده

2. چک های صادر شده توسط بانک.

چک بانکی تضمینی

چک بین بانکی رمزگذاری شده

چک مسافرتی

چک بانکی منظم

یکی از رایج ترین انواع آن چک بانکی عادی است که در آن صاحب چک باید برای دارنده یا شخص از حساب جاری خود چک صادر کند. برای نقد این چک ها، دارنده چک باید به یکی از شعب بانک صادرکننده مراجعه کند. مثلاً اگر بانک تجارت است باید در یکی از شعب بانک تجارت چک دریافت کنید.

هیچ تضمینی برای نقد شدن این چک وجود ندارد، در صورت ناکافی بودن موجودی کارت صاحب حساب جاری، دارنده نمی تواند چک را نقد و وجه دریافت کند. بنابراین افراد قبل از دریافت این نوع چک در صورت داشتن وجه حامل دقت کنند.

چک بانکی تایید شده

تفاوت زیادی بین چک تایید شده و چک عادی وجود ندارد. تنها تفاوت این دو چک بانکی این است که چک صادر شده باید پرداخت را تایید کند. یعنی در صورت داشتن چنین چکی، تضمین می شود که اگر حساب صادر کننده چک وجه لازم را نداشته باشد، بانک مبلغ مورد نظر چک را پرداخت خواهد کرد.

چک بانکی تضمینی

چک تضمینی یا چک رمزی در واقع به این معناست که هنگام صدور چک، مبلغ چک از حساب صادرکننده کسر می شود. می توانید با مراجعه به نمایندگی های بانک صادرکننده این چک را برداشت کنید. همچنین این امکان وجود دارد که صاحب حساب بتواند چک رمزدار را در سایر بانک ها نیز نقد کند، اما با این تفاوت که واریز مبلغ مورد نظر حدود یک روز کاری زمان می برد.

ضمانت این چک به این معناست که در زمان صدور، مبلغ چک از حساب صادرکننده اخذ می شود. همچنین توجه داشته باشید که چک های تضمینی یا رمزی قابل مسدود و توقیف نیست و ورشکستگی و فوت صادرکننده چک تاثیری در نقد شدن آن نخواهد داشت.

چک بین بانکی رمزگذاری شده

در واقع چک ارزی بین بانکی چکی است که توسط بانک و به درخواست مشتری به یکی از بانک های دیگر و با کد صادر می شود. این نوع چک در ایران قابل نقد نیست اما برای وصول آن بانک مورد نظر باید مبلغ را از حساب متقاضی به بانک مقصد واریز کند. بنابراین، پول قابل انتقال به شخص ثالث نخواهد بود.

پرداخت این چک همانند چک های رمزدار کاملاً توسط بانک تضمین شده و دارای وضعیت نقدی می باشد. چک بین بانکی باید به حساب ذینفع واریز شود و صدور آن به حساب دارنده ممنوع است. علاوه بر این باید شماره حساب و کد شعبه بانک گیرنده درج شود. بنابراین احتمال سرقت و سوء استفاده بسیار کمتر خواهد بود و از امنیت بالایی برخوردار است.

چک بانکی مسافرتی

چک مسافرتی بانک صادرکننده است و پرداخت آن در هر شعبه این بانک و یا توسط نمایندگان آن پرداخت می شود. چک مسافرتی نوعی چک بانکی است که در تمامی شعب بانک قابل پرداخت است. بنابراین مردم به جای همراه داشتن وجه نقد از چک های مسافرتی استفاده می کنند.

به این بررسی امتیاز دهید

چک یکی از دارایی های بانک است که سابقه آن به دوره هخامنشیان می رسد. چک جایگزینی برای پول نقد است که مردم در معاملات خود از آن استفاده می کنند. امروزه استفاده از چک پیشرفت زیادی کرده و قوانین جدیدی برای صدور و دریافت چک وضع شده است. ندانستن این قوانین می تواند شما را به دردسر بیاندازد. بنابراین برای قوانین جدید مربوط به چک با ما همراه باشید. شما می توانید با مراجعه به قسمت مشاوره حقوقی اپلیکیشن کارمنتو با مشاوران و کارشناسان این حوزه در ارتباط باشید.

چک چیست؟

چک سند تجاری است که در برگه مخصوصی نوشته می شود و به جای وجه نقد استفاده می شود. البته توجه داشته باشید که بر اساس میزان سرمایه ای که در حساب بانکی خود دارید چک صادر می کنید. در غیر این صورت برای پرداخت چک با مشکل مواجه خواهید شد. طبق قانون، چک سندی است که به موجب آن، صادرکننده چک به گیرنده چک (یعنی محل نگهداری پول مانند بانک) دستور می دهد تا مبلغی را که روی چک نوشته شده به دارنده چک پرداخت کند.

چک بانکی چیست؟ (انواع چک بانکی)

چک های بانکی انواع مختلفی دارند و به طور کلی به 5 دسته تقسیم می شوند. در ادامه هر کدام را توضیح خواهیم داد:

چک بانکی منظم

چک های عادی در واقع همان چک هایی هستند که در هنگام افتتاح حساب جاری بانکی به درخواست کتبی مشتری به وی داده می شود. چک معمولی رایج ترین نوع چکی است که در ایران استفاده می شود و افراد با استفاده از آن اجازه می دهند مبلغ درج شده روی چک از حساب خود برداشت یا به حساب شخص دیگری واریز شود.

به لطف این قابلیت، شخصی که چک را صادر می کند، مبلغی را از حساب جاری خود به دارنده یا گیرنده صادر می کند. برای نقد این چک ها باید به یکی از شعب بانک صادرکننده چک مراجعه کنید. به عنوان مثال، اگر چک توسط بانک ملی صادر شده باشد، برای نقد آن باید به یکی از شعب بانک ملی مراجعه کنید.
توجه داشته باشید که در این نوع چک، در صورت ناکافی بودن موجودی حساب صاحب چک، نمی توانید وجه خود را پس بگیرید و تنها ضمانت این نوع چک، اعتبار صادر کننده چک است. بررسی. این سوال در قانون صدور چک نیز آمده است. در این قانون آمده است: «… و صاحب آن ضمانت دیگری جز اعتبار صادرکننده آن ندارد».

چک های تایید شده

طبق تعریف بند دوم ماده 1 قانون صدور چک، چک گواهی شده عبارت است از: «چکی که در حساب جاری بانک صادر و به تأیید بانک غیرقابل استرداد می رسد». بنابراین می توان گفت تفاوت این نوع چک با چک عادی در این است که در چک های گواهی شده ضمانت پرداخت بیشتری وجود دارد و در واقع دارنده چک از نقد شدن مبلغ چک اطمینان دارد.

داشتن این چک به این معنی است که اگر صادرکننده چک نتواند مبلغ ذکر شده را پرداخت کند، بانک آن را پرداخت می کند. برای صدور این نوع چک پس از اینکه صاحب حساب در حساب شخص دیگری چک صادر کرد، بانک این مبلغ را از حساب وی کسر می کند و در واقع این مبلغ در حساب شخص مسدود می شود. این باعث می شود یک چک تایید شده ایمن تر از یک چک معمولی باشد. زیرا در این نوع چک، بانک تایید می کند که شخص به مبلغ درج شده در چک، وجه نقد در حساب خود دارد.

چک های تضمینی

چک تضمین شده چکی است که به درخواست مشتری توسط بانک صادر می شود و پرداخت آن توسط بانک تضمین می شود. برای صدور چک تضمینی، داشتن دسته چک الزامی نیست. در مقابل، فرد می تواند با مراجعه به بانکی که در آن حساب دارد، درخواست صدور این نوع چک کند.
در چک های تضمینی، بانک پرداخت را به گیرنده تضمین می کند. به طوری که حتی اگر مبلغ کافی به حساب صادرکننده چک موجود نباشد، امکان نقد شدن چک در تمامی شعب بانک صادرکننده وجود دارد. این نوع چک ها مسدود یا توقیف نمی شوند و حتی در صورت فوت صادر کننده چک، این نوع چک همچنان معتبر و قابل وصول است.

تفاوت مهم چک تضمینی با چک تایید شده در این است که در چک تضمینی، صادرکننده چک خود بانک است. اما در چک های گواهی شده، صاحب حساب صادرکننده چک خواهد بود.

بیشتر بخوانیم :
 همه چیز درباره ی ضمانت نامه های بانکی 

چک بین بانکی

نوع دیگر چک چک بین بانکی است. چک بین بانکی در واقع چکی است که به نام سایر بانک ها صادر می شود. در این نوع چک امکان دریافت وجه نقد وجود ندارد. در عوض، بانک صادرکننده پول را به حساب شخص مورد نظر در بانک دیگری واریز می کند. توجه، صدور این چک حامل ممنوع است و فقط باید به بانکی که در آن حساب دارید مراجعه کنید تا چک بانکی شما توسط بانک عامل صادر شود. این نوع چک عموماً برای خریدها و معاملات بزرگ استفاده می شود و مزایای بیشتری نسبت به چک معمولی دارد. به یاد داشته باشید که پرداخت توسط بانک انجام می شود.

چک مسافرتی

چک مسافرتی یکی دیگر از انواع چک بانکی است و مسافرانی که قصد سفر به خارج از کشور را دارند از آن استفاده می کنند. استفاده از این نوع چک جایگزین بسیار خوبی برای پول نقد است. این نوع چک در تمامی شعب بانک صادرکننده قابل پرداخت می باشد. برای استفاده از این چک، شخص باید امضای دیگری را در بالای چک قرار دهد تا از آن استفاده کند.
این امضا باید در حضور بانک باشد تا بانک بتواند این امضا را با اولین امضای شخص مطابقت دهد. فقط در صورت تایید امضا مبلغ توسط بانک پرداخت می شود.

مشخصات چک های جدید

بر اساس قانون جدید چک، چک های جدیدی به منظور اعتبار چک صادر شد. مشخصات چک های جدید صادر شده به شرح زیر است:

ظاهر این کاشی ها بنفش است.

در چک های جدید، شناسه منحصر به فرد 16 رقمی در سمت چپ و بالای هر برگه چک دیده می شود.

روی هر صفحه کنترل جدید یک بارکد وجود دارد.

روی چک های جدید این جمله نوشته شده است: رسیدگی به این چک منوط به ثبت صدور، وصول و انتقال آن در سامانه صیاد است.

صادرکننده چک باید اطلاعات چک را از طریق ابزارهایی مانند اپلیکیشن های پرداخت عمومی، موبایل بانک، اینترنت بانک و سایر درگاه های بانکی در سامانه صیاد ثبت کند.

گیرنده نیز باید اطلاعات چک ثبت شده به نام خود را تایید و با ابزارهای ذکر شده تایید کند.

در قانون جدید صدور چک به حساب دارنده ممنوع است و چک باید به نام ذینفع مشخص شده صادر شود.

ثبت حواله چک در سامانه جایگزین ظهرنویسی شده است.

چک حامل چیست؟

احتمالاً قبلاً اصطلاح “چک پرداخت شده به حامل” را شنیده اید! اگر چک بانکی به دارنده چک داده شود، هرکسی که چک را در دست دارد و در واقع دارنده چک باشد، می تواند به بانک مراجعه کرده و چک را نقد کند. بدیهی است بر اساس قانون جدید مصوب 20/10/1398 صدور چک به حساب حامل در دسته های جدید چک ممنوع بوده و چک باید به حساب ذینفع معینی صادر شود.

چک NSF چیست؟

گاهی اوقات ممکن است چک شما وصول نشود یا به عبارتی چک به صورت غیر عادی صادر شده باشد. در صورتی که مبلغ کافی برای نقد چک در حساب صادر کننده چک وجود نداشته باشد، چک به بانک برگشت داده می شود و به آن چک NSF می گویند.

مراحل شکایت از چک برگشتی

دارنده چک پس از مراجعه به بانک و متوجه نبودن وجه نقد کافی در حساب صادرکننده چک می تواند از صادرکننده چک شکایت کند. در ادامه هر یک از مراحل ادعای چک برگشتی را طی می کنیم:

چک را برگردانید

پس از پی بردن به خالی بودن حساب یا کافی نبودن موجودی صاحب حساب، در اولین اقدام برای شکایت، فرد باید چک را مسترد کند و سپس گواهی عدم پرداخت را از بانک دریافت کند. لطفا توجه داشته باشید، اگر چک NSF دارید، فقط 2 ماه فرصت دارید تا آن را برگردانید. در واقع بانک برای برگشت چک باید عدم پرداخت وجه چک را در سامانه یکپارچه بانک مرکزی ثبت و پس از دریافت کد رهگیری، گواهی عدم پرداخت را درج و دلیل عدم پرداخت را به صراحت ذکر کند. -پرداخت. پرداخت، آن را امضا و مهر آن را به دارنده چک بدهد.

دومین نکته ای که باید مراقب آن باشید این است که چک کردن به معنای شکایت نیست و شما نمی توانید پول خود را فقط با پس دادن چک دریافت کنید. پس از رد چک، تنها 6 ماه فرصت دارید تا به مراجع قانونی مراجعه و شکایت خود را ثبت کنید. در غیر این صورت، انتظار دریافت پول خود را نداشته باشید.

مدارک لازم را ارائه دهید

اگر چکی را به بانک آورده اید و گواهی عدم پرداخت دریافت کرده اید، می توانید چک را با گواهی عدم پرداخت تحویل بگیرید و یک نسخه از اصل چک را به محل اجرا بیاورید و درخواست کنید که برای شخصی که چک NSF را صادر کرد. لازم به ذکر است که انتشار این مصوبه تقریباً 48 ساعت به طول خواهد انجامید.

هزینه صدور دستور وجه چک

شخصی که برای ردیابی چک به اداره ثبت مراجعه می کند، در هنگام خروج مجبور به پرداخت هزینه ای نیست. در این فرآیند ابتدا اجرای چک صادر و به بدهکار ابلاغ می شود. پس از دریافت اخطار، فرد 10 روز فرصت دارد تا مبلغ مندرج در چک را پرداخت کند یا تعهد خود را مشخص کند. در صورتی که شخص مبلغ چک را در این 10 روز پرداخت کند، مبلغی از طرفین دریافت نمی شود. اما در صورتی که فرد نتواند در این مدت مبلغ را پرداخت کند 5 درصد از مبلغ مصوبه کسر و به حساب خزانه واریز می شود و بدهکار اعدام شده و مبلغ از طریق این املاک شناسایی شده وصول می شود.

موضوع اجرایی در مدت زمان کوتاه

یکی از مزیت های مهم مراجعه به اداره ثبت این است که حکم در همان بدو امر در اداره ثبت بدون دادگاه یا رسیدگی بدوی صادر می شود و مرحله رسیدگی مقدماتی در اداره ثبت وجود ندارد.

همچنین بخوانیم :
 ویژگی و وظایف مشاور حقوقی را بهتر بشناسیم 

محدودیت در دارندگان چک برگشتی

در قانون جدید چک، پس از ثبت چک برگشتی در سامانه یکپارچه بانک مرکزی، این سامانه به صورت آنلاین به تمامی بانک ها و موسسات اعتباری اعلام می کند. پس از 24 ساعت، تمامی بانک ها محدودیت های زیر را برای صاحب چک برگشتی در نظر می گیرند تا زمانی که اثر بد چک برگشتی رفع نشود:

صاحب چک برگشتی تا رفع اثر بد چک برگشتی امکان افتتاح حساب بانکی جدیدی را نخواهد داشت و حق صدور المثنی، تمدید تاریخ اعتبار کارت و تسهیلات را نخواهد داشت.

به دارنده چک بلامحل تا رفع بلامحل، تسهیلات یا ضمانت نامه ارزی و ریالی بانکی تعلق نمی گیرد.

وجوه کلیه حسابها و کارتهای بانکی صادرکننده چک تا کسری مبلغ چک و مبلغ اعلامی بانک مرکزی مسدود می شود.

فردی که چک NSF داشته باشد تا زمانی که قبض بد تسویه نشود نمی تواند اعتبار اسنادی ارزی یا ریالی باز کند.

چک سفید با امضا و قوانین مربوطه

چک سفید امضا چکی است که به امضای شخص رسیده ولی مبلغی در آن درج نشده است. این نوع چک اغلب به عنوان وثیقه داده می شود و نشان می دهد که صادرکننده چک به شخص دریافت کننده آن اعتماد کامل دارد. در برخی از چک های سفید امضا، تاریخ و نام حامل درج نمی شود که می تواند آزاردهنده باشد.

فردی که چک سفید امضا دارد می تواند از آن سوء استفاده کند و مبلغی روی آن بگذارد و برای نقد به بانک ببرد. توجه داشته باشید که سوء استفاده از چک سفید امضاء خیانت در امانت محسوب می شود و طبق اصل 673 قانون اساسی هر کس از چک سفید امضاء سوء استفاده کند به مجازات یک تا سه سال حبس محکوم خواهد شد.

نحوه نقد کردن چک در بانک

با توجه به سوء استفاده های فراوان از چک، قوانین جدید در خصوص چک تا 30 دی ماه 1397 تصویب و اجرا شده است که بر اساس این قوانین جدید، کلیه فرآیندهای صدور، دریافت و حتی انتقال چک باید در سامانه صیاد بانک مرکزی ثبت شود، در غیر این صورت چک قابل نقد نیست ضمناً از ابتدای سال 1400 دسته چک های جدیدی با اعتبار حداکثر تا سه سال از تاریخ وصول در اختیار مشتریان قرار گرفته است. این دسته چک ها دارای شناسه منحصر به فرد (16 رقمی) بوده و عبارت: «تاریخ صدور این دسته چک تا تاریخ … معتبر است» نیز درج شده است.

برای نقد شدن چک بانکی باید اصل چک و اصل کارت ملی خود را به همراه داشته باشید. ضمناً طبق قوانین جدید باید اطلاعات چک را در سامانه صیاد ثبت کنید. بنابراین مراحل وجه چک در بانک به شرح زیر خواهد بود:

ابتدا صادرکننده باید اطلاعات چک شامل مبلغ، تاریخ و هویت گیرنده را در سامانه صیاد وارد کند.

سپس گیرنده باید به سامانه صیاد نیز مراجعه و با ارسال شناسه منحصر به فرد به سامانه پیامکی 701701 و یا با مراجعه به استعلام وضعیت صیادی از وضعیت چک و اعتبار دارنده چک مطلع شود. در سایت بانک مرکزی چک کنید در www.cbi.ir.

اعتبار صاحب چک با رنگ های زیر طبقه بندی می شود:

رنگ سفید

این رنگ به این معنی است که شخص صادر کننده چک سابقه چک NSF ندارد.

رنگ زرد

این رنگ نشان می دهد که فرستنده دارای چک NSF یا حداکثر مبلغ 50 میلیون ریال می باشد.

نارنجی

این رنگ نشان می دهد که صادرکننده چک 2 تا 4 فقره چک NSF به مبلغ 200 میلیون ریال داشته است.

فندق

نشان دهنده این است که فرد دارای 5 تا 10 فقره چک NSF یا تعهد به بازگشت 500 میلیون ریال است.

سناریوی قرمز

این رنگ بیانگر آن است که صادرکننده چک بانکی بیش از 10 فقره چک NSF دارد و یا مبلغی بیش از 500 میلیون ریال را متعهد به بازپرداخت کرده است.
پس از انجام این مراحل می توانید به بانک صادرکننده چک مراجعه و مبلغ چک را نقدا دریافت کنید. به این ترتیب صاحب نهایی چک باید در تاریخ ذکر شده به بانک مراجعه و چک را برداشت کند. در صورتی که حساب صادرکننده چک دارای کسری باشد، گیرنده می‌تواند مبلغ کسری را در حساب دریافت کند و مابقی مبلغ کسری چک را از سایر حساب‌های ریالی فردی حساب در همان بانک دریافت کند.

نکات مهم هنگام صدور چک

برای اینکه هنگام صدور چک مشکلی نداشته باشید بهتر است همیشه موارد خاصی را در نظر بگیرید. اولین نکته برای صدور چک بانکی این است که متن چک را خودتان و با خودکار بنویسید و هرگز نوشتن متن را به شخص دیگری نسپارید، حتی اگر اعتماد زیادی به او دارید. نکته دیگر اینکه باید تمام قسمت های چک را پر کنید و بعد از نوشتن مبلغ ذکر کنید که برای چه چیزی به طرف مقابل پرداخت می کنید. این امر احتمال سوء استفاده از چک را کاهش می دهد.

برای اطمینان بیشتر و جلوگیری از سوء استفاده احتمالی، مقدار وارد شده را نوار چسب بزنید. اگر چک شما بدون خط و خش است، کلمه “بدون خط و خش” را در بالای چک بنویسید و یک ضربدر در دو طرف آن قرار دهید. در نوشتن اعداد بسیار دقت کنید و چک را با دقت بنویسید. همچنین زیر امضا، نام و نام خانوادگی خود را بنویسید. ذینفع علاوه بر برگه کنترل در سامانه صیاد.

صادرکننده چک باید از طریق تلفن همراهی که سیم کارت آن به نام صادرکننده است به سامانه صیاد مراجعه و با یکی از روش های زیر احراز هویت کند:

احراز هویت در اپلیکیشن اینترنت بانک و موبایل بانک

احراز هویت در شعب بانک های عامل

احراز هویت در برنامه های موبایل

نکات مهم هنگام دریافت چک

هنگام دریافت چک از طرف مقابل به این نکته توجه کنید که چک ابتدا در مقابل شما نوشته شده و تمامی مشخصات آن اعم از تاریخ، مبلغ و امضا در حضور شما درج می شود. زیرا اگر از دو نوع خودکار استفاده شود، جنبه کیفری کنترل می تواند کاهش یابد. همچنین توجه داشته باشید که با درج شماره چک داخل قرارداد جنبه کیفری چک برطرف می شود. سعی کنید از دریافت چک هایی با خراش های زیاد خودداری کنید. زیرا می توان به این نوع چک ها مشکوک به کلاهبرداری بود.

ضمناً دریافت کننده چک در هنگام دریافت چک باید محتویات برگ چک را در سامانه صیاد استعلام کرده و با مندرجات برگه چک مطابقت داشته باشد. در این صورت محتوای برگه با اطلاعات ثبت شده در سامانه مطابقت داده شده و بر این اساس تایید یا رد می شود.
همچنین طبق قانون جدید افرادی که قصد انتقال چک را دارند نیازی به ظهرنویسی چک ندارند. در عوض، آنها به سادگی اطلاعات هویتی ذینفع جدید را در سامانه صیاد وارد می کنند.

گیرنده چک باید با یکی از روش های زیر از طریق تلفن همراهی که سیم کارت آن به نام گیرنده چک است احراز هویت کند:

احراز هویت در برنامه های اینترنت بانک و موبایل بانک

احراز هویت در شعب بانک های عامل

احراز هویت از طریق موبایل بانک

در پایان…

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟
19 نظر

5
19

انواع چک و نکات حقوقی که باید در مورد آنها بدانید