چرا اطاعت از خداوند

ذخیره مقاله به عنوان پی دی اف
امیرالمؤمنین (علیه السلام) در مورد امر به اطاعت از خدا سفارشات بسیاری دارد که در ادامه به آن می پردازیم، سن و چرا نه زشت را ببینید بیشتر : خداوند متعال فقط به معروف امر کرده و از زشتی ها نهی کرده است. من کتابی به قلم الحارث حمدانی دارم: اکثار ان تنزورا الی علی فوزیلتا علیا، فَنَّ إلِکَ مْ عبْ واب الشکور.
در نامه خود به حارث حمدانی می‌فرماید: به کسی که بر او برتری یافته‌ای با دقت بنگر. زیرا این کار یکی از انگیزه های شکرگزاری است.
با نافرمانی خالق از خلق اطاعت نکنید. لبان الحسن (علیه السلام) فرمود: نافرمانی مکن و به هیچ چیز دنیا توجه مکن، زیرا هیچ مردی را نافرمانی نمی کنی. به خاطر اطاعت خدا از آنچه تو انجام داده ای خشنود است و کسی که در نافرمانی خدا این کار را انجام داده است گناهکار است که تو با او کرده ای. او یار و یاور معصیت اوست و کسی نیست که واقعاً در روح او اثری داشته باشد.
به فرزندش امام حسن (علیه السلام) فرمود: هیچ یک از مال دنیا را از خود رها مکن. زیرا آن را بر یکی از این دو نفر گذاشتی: یا بر کسی که آن را در راه طاعت خدا انفاق کند و به آنچه ناراضی شدی خوشحال شود. یا کسی که آن را در معصیت خدا به کار می‌برد و ناراحت می‌شود، پس تو یاور او در گناهی شده‌ای که مرتکب شده، پس هیچ کدام از اینها نیست. آنها لیاقت ندارند که آنها را در اولویت قرار دهید و به آنها ارث بدهید.
بر شما باد که اطاعت و اطاعت کنید از کسی که هیچ عذری برای نشناختن او ندارد. درود خدا بر شما صبر بر طاعت و مغفرت از گناه.
با صبر و شکیبایی در اطاعت خدا، نعمت او را بر خود تمام کنید و از گناه و نافرمانی او کناره گیری کنید. خداوند این گونه آن را به مردی وصیت کرد، پس آن را در راه طاعت خدا صرف کرد، و این گونه وارد بهشت ​​شد. ، و وارد آتش می شود.
بزرگترین حسرت در روز قیامت پشیمانی کسی است که مال را از راه نامشروع به دست آورد و مردی آن را به ارث برد و در راه طاعت خدا خرج کرد و به بهشت ​​رفت و اولی به خاطر این مال به جهنم رفت. (صلی الله علیه و آله و سلم) با این حق که بندگانش را از پرستش بت ها به عبادتشان و از اطاعت شیطان در اطاعتشان.
به راستی خداوند به حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) وحی کرد که بندگانش را از پرستش بت ها باز دارد و آنها را به پرستش خود وادار می کند و با عدم اطاعت از شیطان آنها را به اطاعت از حق وادار می کند. خداوند در بهشت ​​خود خطایی نمی کند و فقط با اطاعت از او گرفتار می شود.
عجب! آمرزش خداوند را با فریب نمی توان گرفت و رضایت او را جز با اطاعت از او حاصل نمی شود.
خداوند شما را به پرهیزگاری مقرّر کرده و آن را پایان رضایت و نیاز خود از بندگانش قرار داده است.
خداوند متعال برای خیر و صلاح در خانواده و برای راستی و برای اطاعت و بندگی ارکانی قرار داده است.
اگر خداوند تهدید (آتش) به معصیت نداده بود، نافرمانی نعمتهای او واجب بود. درود بر دیدگان و اطاعت از این فرمان. .
خوشا به حال کسی که دلی سالم و پاک داشته باشد، از راهنما اطاعت کند، از ویرانگر خود بپرهیزد و راه سلامتی را با رؤیت او که او را نشان می‌دهد و با اطاعت هدایتی که او را امر می‌کند، در پیش گیرد. همانا خداوند سبحان از غنایم گونی های ناتوانی اطاعت کند.
خداوند سبحان اطاعت را طعمه خردمندان و خردمندان قرار داده است، در صورت شکست ضعیفان.
به یاد خدا عمل کنید که بهترین ذکر است و به آنچه خداوند به پرهیزگاران وعده داده علاقه مند باشید. زیرا وعده خداوند صادق ترین و نادرترین وعده است. قوم مطیع در کنار او به آنها پاداش می دهند و در دره هلاک می شوند که در آنجا فرود نمی آیند و با آنها تغییر نمی کنند و چنین نمی کنند. آنها را با عصبانیت توبیخ کنید. و آنها را در خشم مجازات نکنید.
خداوند فرمانبران را با رحمت و پناه خود پاداش می دهد و آنها را در خانه خود (خانه ای که برای مطیعان آماده کرده است، یعنی بهشت) ساکن می کند، خانه ای که آیندگان به جای دیگری مهاجرت نکنند و حالشان تغییر کند. . نمی چرخد، هیچ ترسی به آنها نمی رسد و هیچ بیماری آنها را لمس نمی کند. 7575755599988888 نیکوکارترین مردمی است که نسبت به پروردگارشان فرمانبرترند و خیانتکارترین مردم نسبت به خود فاسق‌ترین مردم از پروردگارشان است.
خداوند را به خاطر توفیق اطاعتی که به ما عطا کرده و ما را از گناه باز داشته ستایش می کنیم.
بدان که خدا را در هیچ چیز جز با تلاش نمی توان اطاعت کرد و در هیچ کاری نمی توان نافرمانی کرد جز با میل.
همانا برای اطاعت خدا نشانه‌های روشن و راه‌های روشنگر و راهی مستقیم و روشن و پایانی مطلوب است که خردمندان در این نشانه‌ها و راه‌ها وارد می‌شوند (و در پی هدایت آن‌ها هستند) و فروتنان به دنبال آن می‌روند. و ادامه دهید. مسیر معکوس من کتاب الحارث حمدانی دارم: اطاعت الله فی الحکم الامر؛ زیرا اطاعت از خدا فضیلتی بالاتر از ماست.
در نامه خود به حارث حمدانی فرمود: در همه کارها از خدا اطاعت کنید. زیرا اطاعت از خدا بهترین اطاعت است.
مردم از پادشاهان (و قدرتمندان) و جهانیان اطاعت می کنند، مگر کسی که خداوند او را حفظ کند. برای اطاعت از آیات است، آشکارا،… خدا رحمتش کند و عذابش را بپذیرد. .
برای اطاعت نشانه های روشنی است… هر که از این راه های روشن منحرف شده از حق تجاوز کرده و خود را در بیابان گمراهی گم کرده است و خداوند نعمتش را تغییر داده و عذابش را بر او خواهد گرفت. آنها را به نفع خود به کار نبر و از آن که خواستی پیشی مکن و آن که را می گیری و قدرتت را از آن که دوست داری ناکام مگذار و در سرزمین من یزید نکن. شما اطاعت می کنید 75
شما مخلوقاتی را برای دفع آفریده اید و از آنها به نفع خود استفاده نکنید، قدرت فرار کسی را ندارد که از فرمانروایی شما به شما گناه کند و کسی که از مال شما اطاعت کند چیزی به مال شما نمی افزاید. از نافرمانی آنها، زیرا نافرمانی نافرمانان ضرری ندارد و اطاعت مطیع سودی ندارد.
وقتی مخلوقات را آفرید، نیازی به اطاعت آنها نداشت و از گناه آنها در امان بود. زیرا گناه کسی که او را به گناه واداشته است به او ضرری نمی رساند و اطاعت کسی که از او اطاعت کند سودی برای او ندارد وگرنه مصیبت بر تو خرج می شود، پس چه فکر می کنی؟ چون اطاعت کرد!
هرگز از لطف و عنایت او بی بهره نیستی، حتی یک چشمک، چه به نعمتی که به تو می رساند، چه زشتی که تو را می پوشاند و چه بلایی که از تو دور می کند، اما اگر اطاعت کنی در مورد این خدا چه فکر می کنی. به او. اگر آن را می دیدید، نمی دیدم که هیچ یک از شما به خاطر خود و سلامتی و شنیدن و اطاعت شما بمیرد.
اگر شما هم آن چیزی بودید که مردگان می فهمیدند و می دیدند، می ترسیدید و می ترسیدید، به فرمان خدا گوش می دادید و پروردگارشان را به راستی، از نیت و حتی از دلشان اطاعت می کردید. برای آنها هر بدی مردود است و هر بدی برای آنها خیر است.
اگر مردم با نیت راستین و با آرزوی قلبی به درگاه پروردگار خود فریاد بزنند و مناجات کنند، هنگامی که سختی ها به سراغشان آمد و نعمت ها از بین رفت، خداوند متعال هر چه از آنها دور شده به آنها عطا می کند. هر مفسدی را که به آنها روی آورده راست و اصلاح می کند. تمام روز در نور روز عید خدا را نافرمانی نمی کند.
هر روز که خدا را نافرمانی نکنند عید است. همانا ولی محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) کسی است که خدا را اطاعت کند و اگر بدنش بعد از او باشد و این دشمن محمد است کسی است که ایمان نیاورد. خدایا و اگر به عزیزانت نزدیکی!
همانا کسی که محمد صلی الله علیه و آله و سلم را دوست بدارد و به او نزدیک باشد، اطاعت کننده خداست هر چند نسبش از این پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم دور باشد و دشمن محمد صلی الله علیه و آله باشد. به او). بر او) کسی است که از فرمان خدا سرپیچی کند، هرچند خویشاوند با او باشد. به حضرت (صلی الله علیه و آله و سلم) نزدیک باشید. خدا را اطاعت کنید و او را نافرمانی نکنید و اگر نیکی دیدید بپذیرید. و اگر بدی دیدی از آن روی گردان.
خدا را اطاعت کنید و او را نافرمانی نکنید، اگر خیری دیدید آن را انجام دهید و اگر بدی دیدید آن را رد کنید. الخاسرین و اگر قوت فقو به اطاعت خدا باشد و اگر ضعیف باشد از گناه خدا ضعیف است.
بترس که خدای بزرگ تو را در گناه و نافرمانی ببیند و از تو اطاعت نکند وگرنه از زیانکاران خواهی بود. پس اگر توانایی دارید، بتوانید از حق اطاعت کنید. اگر قادر نیستید، قادر به سرپیچی از حقیقت نباشید. من به آنچه که از قبل و از آن آگاه هستم گوش نمی دهم!
بدان که بصیرترین چشمها آنهایی است که به خیر و نیکی می نگرند، بدان که حواس گیرترین گوش ها آنهایی است که نصیحت و نصیحت را می شنوند و می پذیرند. من از خدا می ترسم، او که جاودانه است، اما پایانی نیست، اما پایانی نیست.
از خدایی بترسید که قطعاً او را ملاقات خواهید کرد که برای شما پایانی جز او نیست و سرانجام به سوی او باز خواهید گشت. من برای شما شاهد و زائر روز قیامت هستم.
به درگاه خدا بازگردید و حق آنچه را بر شما واجب کرده است و او نیز بیان کرده است به جا آورید، من در روز قیامت شاهد شما هستم و از جانب شما دلایل و برهان می آورم. سایت اندیشه قم استخراج از مقاله اطاعت از خدا
ذخیره مقاله به صورت PDF
در این مقاله آیات قرآن مرتبط با اطاعت از خداوند معرفی شده است.
اطاعت از پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم راه اطاعت از خداست:
«کسی که از رسول خدا اطاعت کند شکست خورده است» اطاعت از الله … هر که از پیامبر اطاعت کرد، اطاعت کرد. خدایا…» کسانی که خدا را اطاعت می کنند عبارتند از:

2.1 – پدیده های هستی

فرمانبردارى پديده‌هاى هستى از خداوند:
۱. «… اوَاتِ وَالأَرْضِ كُلٌّ لَّهُ قَانِتُونَ؛… آنچه در آسمان‌ها و زمین است، از آن اوست؛ و همه در برابر او خاضعند.»
۲. «… وَلَهُ أَسْلَمَ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ طَوْعًا وَكَرْهًا وَإِلَيْهِ يُرْجَعُونَ؛… آيين او همين اسلام است؛ و تمام كسانى كه در آسمانها و زمين هستند، از روى اختيار يا از روى اجبار، در برابرِ فرمانِ او تسليمند؛ و به سوى او بازگردانده مى‌شوند.»
۳. «وَلَهُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ كُلٌّ لَّهُ قَانِتُونَ؛و از آن اوست همه كسانى كه در آسمانها و زمين‌اند و همگى در برابر او خاضع و مطيع‌اند.»

2.2 – زنبور عسل

اطاعت زنبور عسل از خدا، براى حركت در مسير تعيين شده از سوى او:
«وَأَوْحَى رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ … • ثُمَّ كُلِي مِن كُلِّ الثَّمَرَاتِ فَاسْلُكِي سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلًا …؛و پروردگار تو، به زنبور عسل وحی (الهام غريزى‌) نمود … سپس از تمام ثمرات و شيره گلها بخور و راههايى را كه پروردگارت براى تو تعيين كرده است، براحتى بپيما….»
«ذلل» مى‌تواند حال براى ضمير فاعلى «اسلكى» يا حال براى «سبل» باشد. برداشت ياد شده بر پايه احتمال اوّل است.

2.3 – فرزندان یعقوب

اقرار فرزندان يعقوب به اطاعت از خداوند:
«أَمْ كُنتُمْ شُهَدَاء إِذْ حَضَرَ يَعْقُوبَ الْمَوْتُ إِذْ قَالَ لِبَنِيهِ مَا تَعْبُدُونَ مِن بَعْدِي قَالُواْ نَعْبُدُ إِلَهَكَ … وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ؛آيا هنگامى كه مرگ يعقوب فرا رسيد، شما حاضر بوديد؟! در آن هنگام كه به فرزندان خود گفت: پس از من، چه چيز را مى‌پرستيد؟ گفتند: خداى تو، … و ما در برابر او تسليم هستيم.»

2.4 – حضرت ابراهیم

انقياد كامل ابراهیم علیه‌السلام در برابر خداوند:
«إِذْ قَالَ لَهُ رَبُّهُ أَسْلِمْ قَالَ أَسْلَمْتُ لِرَبِّ الْعَالَمِينَ؛و ياد آوريد هنگامى را كه پروردگارش به او فرمود: اسلام بياور و در برابر حق، تسليم باش. او فرمان پروردگار را از جان و دل‌پذيرفت؛ و گفت: در برابر پروردگار جهانيان، تسليم شدم.»

2.5 – پیامبر اسلام

پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، مأمور به اعلام اطاعت خود و پيروانش از پروردگار جهانيان:
«… قُلْ إِنَّ هُدَى اللّهِ هُوَ الْهُدَىَ وَأُمِرْنَا لِنُسْلِمَ لِرَبِّ الْعَالَمِينَ؛… بگو: تنها هدايت خداوند، هدايت واقعى است؛ و ما دستور داريم كه تسليم پروردگار جهانيان باشيم.»

2.6 – مؤمنان

اطاعت از خدا و پذيرش فرمان‌هاى الهى، از ويژگى‌هاى مؤمنان:
۱. «… وَالْمُؤْمِنُونَ كُلٌّ آمَنَ بِاللّهِ وَمَلآئِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ لاَ نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِّن رُّسُلِهِ وَقَالُواْ سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا …؛… و همه مؤمنان (نيز)، به خدا و فرشتگانش و كتاب‌هاى او و فرستادگانش، ايمان آورده‌اند؛ و گفتند: ما در ميان هيچ يك از پيامبران او، فرق نمى گذاريم (و به همه ايمان داريم). و گفتند: شنيديم و اطاعت كرديم….»
۲. «الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا إِنَّنَا آمَنَّا … • الصَّابِرِينَ وَالصَّادِقِينَ وَالْقَانِتِينَ …؛(همان) كسانى كه مى‌گويند: پروردگارا! ما ايمان آورده‌ايم؛ … آنها كه در مسير اطاعت و ترك گناه، استقامت مى‌ورزند؛ راستگو هستند؛ در برابر خدا خضوع مى‌كنند….»«قانتين» از «قنوت» گرفته شده و به معناى ملازمت با اطاعت همراه با خضوع است.
۳.«… وَأَطِيعُواْ اللّهَ وَرَسُولَهُ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ؛… و اگر ايمان داريد، از خدا و پيامبرش اطاعت كنيد»
۴. «وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ … وَيُطِيعُونَ اللّهَ وَرَسُولَهُ …؛مردان و زنان باايمان، … و خدا و پيامبرش را اطاعت مى‌كنند….»
۵. «إِنَّمَا كَانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ … يَقُولُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا …؛سخن مؤمنان، … كه مى‌گويند: شنيديم و اطاعت كرديم….»

2.7 – کوه ها

اطاعت کوه‌ها از خدا در همنوايى با داود علیه‌السلام:
«وَلَقَدْ آتَيْنَا دَاوُودَ مِنَّا فَضْلًا يَا جِبَالُ أَوِّبِي مَعَهُ …؛و ما به داود از سوى خود فضيلتى بزرگ بخشيديم؛ ما به كوهها گفتيم: اى كوهها و اى پرندگان! با او در تسبيح خدا هم آواز شويد….»

2.8 – فرشتگان

اطاعت فرشتگان از اوامر خداوند:
«وَلِلّهِ يَسْجُدُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الأَرْضِ مِن دَآبَّةٍ وَالْمَلآئِكَةُ وَهُمْ لاَ يَسْتَكْبِرُونَ • يَخَافُونَ رَبَّهُم مِّن فَوْقِهِمْ وَيَفْعَلُونَ مَا يُؤْمَرُونَ؛نه تنها سايه ها، بلكه تمام آنچه در آسمانها و زمين از جنبندگان وجود دارد، و همچنين فرشتگان، براى خدا سجده مى‌كنند، در حالى كه تکبّر نمى‌ورزند. آنها تنها از عذاب پروردگارشان، كه حاكم بر آنهاست، خائفند؛ و آنچه را مأموريت دارند انجام مى‌دهند.»

2.9 – پرندگان

اطاعت پرندگان از خداوند در همنوايى با داود علیه‌السلام:
«وَلَقَدْ آتَيْنَا دَاوُودَ مِنَّا فَضْلًا يَا جِبَالُ أَوِّبِي مَعَهُ وَالطَّيْرَ …؛و ما به داود از سوى خود فضيلتى بزرگ بخشيديم؛ ما به كوهها و پرندگان گفتيم: اى كوهها و اى پرندگان! با او در تسبيح خدا هم آواز شويد….»

2.10 – حضرت مریم

فرمانبرى مریم از پروردگار:
«وَمَرْيَمَ ابْنَتَ عِمْرَانَ … وَصَدَّقَتْ بِكَلِمَاتِ رَبِّهَا وَكُتُبِهِ وَكَانَتْ مِنَ الْقَانِتِينَ؛و همچنين به مريم دختر عمران … او كلمات پروردگار خويش و كتابهايش را تصديق كرد و از مطيعان فرمان خدا بود.»

2.11 – مجاهدین احد

اطاعت مجاهدان مجروح غزوه احُد از فرمان خدا و پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله براى شركت دوباره در جهاد:
«الَّذِينَ اسْتَجَابُواْ لِلّهِ وَالرَّسُولِ مِن بَعْدِ مَآ أَصَابَهُمُ الْقَرْحُ … • … وَاتَّبَعُواْ رِضْوَانَ اللّهِ …؛كسانى كه دعوت خدا و پيامبر را، پس از آن همه جراحاتى كه به ايشان رسيد، اجابت كردند. … با نعمت و فضل پروردگار، بازگشتند….»اطاعت از خدا، آرزوى جهنّمیان:
«يَوْمَ تُقَلَّبُ وُجُوهُهُمْ فِي النَّارِ يَقُولُونَ يَا لَيْتَنَا أَطَعْنَا اللَّهَ …؛در آن روز كه صورتهاى آنان در آتش دوزخ دگرگون خواهد شد پشيمان مى‌شوند و مى‌گويند: اى كاش خدا اطاعت كرده بوديم!….»در آیات به دعا برای اطاعت از خدا اشاره شدهاست.

4.1 – دعای ابراهیم و اسماعیل

اطاعت از خدا، خواست ابراهیم و اسماعیل علیهماالسلام از پروردگار:
«رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَمِن ذُرِّيَّتِنَا أُمَّةً مُّسْلِمَةً لَّكَ …؛پروردگارا! ما را تسليم فرمان خود قرار ده؛ و از دودمان ما، امّتى كه تسليم فرمان تو باشند، به وجود آور….»
«مسلمين» از «اسلام» گرفته شده و از معانى اسلام، اطاعت و انقياد است.

4.2 – دعای حضرت یوسف

تسلیم و اطاعت در برابر خداوند تا واپسين لحظه زندگى، دعاى یوسف علیه‌السلام به درگاه خداوند:
«رَبِّ قَدْ آتَيْتَنِي مِنَ الْمُلْكِ وَعَلَّمْتَنِي مِن تَأْوِيلِ الأَحَادِيثِ فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ أَنتَ وَلِيِّي فِي الدُّنُيَا وَالآخِرَةِ تَوَفَّنِي مُسْلِمًا …؛پروردگارا! بهره‌اى عظيم از حکومت به من بخشيدى، و مرا از علم تعبير خواب آگاه ساختى. اى آفريننده آسمان‌ها و زمين! تو ولىّ و سرپرست من در دنيا و آخرت هستى، مرا مسلمان بميران….»در آیات قرآن به اطاعت از خدا توصیه شده است.

5.1 – توصیه های پیامبران به فرزندانشان

تسليم بودن در برابر خداوند، سفارش ابراهيم و يعقوب علیهماالسلام به فرزندان خويش:
«وَوَصَّى بِهَا إِبْرَاهِيمُ بَنِيهِ وَيَعْقُوبُ يَا بَنِيَّ إِنَّ اللّهَ اصْطَفَى لَكُمُ الدِّينَ فَلاَ تَمُوتُنَّ إَلاَّ وَأَنتُم مُّسْلِمُونَ؛و ابراهيم و يعقوب در واپسين لحظات عمر، فرزندان خود را به اين آيين، وصیّت كردند؛ و هر كدام به فرزندان خويش گفتند: فرزندان من! خداوند اين آيين پاك را براى شما برگزيده است؛ و شما، جز به آيين اسلام و تسليم در برابر فرمان خدا از دنيا نرويد.»

5.2 – نصیحت به همسران پیامبر

سفارش به همسران پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مبنى بر پيروى از دستورهاى الهى:
«وَمَن يَقْنُتْ مِنكُنَّ لِلَّهِ وَرَسُولِهِ وَتَعْمَلْ صَالِحًا نُّؤْتِهَا أَجْرَهَا مَرَّتَيْنِ … • وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ … وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ …؛و هر كس از شما براى خدا و پيامبرش خضوع كند و عمل صالح انجام دهد، دوبار به او پاداش خواهيم داد، … و در خانه‌هاى خود بمانيد، … و خدا وپيامبرش را اطاعت كنيد….»دروغ بودن ادّعاى منافقان در اطاعت از خدا:
«وَيَقُولُونَ آمَنَّا بِاللَّهِ وَبِالرَّسُولِ وَأَطَعْنَا ثُمَّ يَتَوَلَّى فَرِيقٌ مِّنْهُم مِّن بَعْدِ ذَلِكَ وَمَا أُوْلَئِكَ بِالْمُؤْمِنِينَ؛آنها مى‌گويند: به خدا و پيامبر ايمان آورده‌ايم و اطاعت كرده‌ايم. ولى بعد (از اين ادعا)، گروهى از آنان رويگردان مى‌شوند؛ آنها در حقيقت مؤمن نيستند.»لزوم اطاعت از خدا و فرمان‌هاى او:
۱. «وَإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَكُمْ وَرَفَعْنَا فَوْقَكُمُ الطُّورَ خُذُواْ مَا آتَيْنَاكُم بِقُوَّةٍ وَاسْمَعُواْ قَالُواْ سَمِعْنَا وَعَصَيْنَا …؛و به ياد آوريد زمانى را كه از شما پيمان گرفتيم؛ و كوه طور را بر فرازتان برافراشتيم؛ و گفتيم: آنچه را از آيات و فرمان‌ها به شما داده‌ايم با قدرت بگيريد، و بشنويد (و اطاعت كنيد). آنها گفتند: شنيديم؛ ولى مخالفت كرديم….»
۲. «وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْيَسْتَجِيبُواْ لِي …؛و هنگامى كه بندگان من، از تو درباره من سؤال كنند، بگو: من نزديكم؛ دعاى دعاكننده را، به هنگامى كه مرا مى‌خواند، پاسخ مى‌گويم. پس بايد دعوت مرا بپذيرند….»
۳. «… وَقُومُواْ لِلّهِ قَانِتِينَ؛… و از روى خضوع و اطاعت، براى خدا به پاخيزيد.»
۴. «قُلْ أَطِيعُواْ اللّهَ …؛بگو: از خدا اطاعت كنيد….»و نیز–)
۵. «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ أَطِيعُواْ اللّهَ …؛اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! اطاعت كنيد خدا را! ….» و نیز–)
۶. «… وَأَطِيعُواْ اللّهَ وَرَسُولَهُ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ؛… و اگر ايمان داريد، از خدا و پيامبرش اطاعت كنيد.»
۷. «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اسْتَجِيبُواْ لِلّهِ …؛اى كسانى كه‌ايمان آورده‌ايد! دعوت خدا اجابت كنيد….»
۸. «… قُلِ اللّهُ يَهْدِي لِلْحَقِّ أَفَمَن يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَن يُتَّبَعَ أَمَّن لاَّ يَهِدِّي …؛… بگو: تنها خدا به حق هدايت مى‌كند. آيا كسى كه هدايت به سوى حق مى‌كندبراى پيروى شايسته‌تر است، يا آن كس كه هدايت نمى‌شود….»
۹. «… فَإِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَلَهُ أَسْلِمُوا …؛… و خداى شما معبود واحدى است؛ تنها در برابر فرمان او تسليم باشيد….»
۱۰. «إِنَّمَا كَانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ إِذَا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ أَن يَقُولُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا … • … قُل لَّا تُقْسِمُوا طَاعَةٌ مَّعْرُوفَةٌ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ • قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ …؛سخن مؤمنان، هنگامى كه به سوى خدا و پيامبرش دعوت شوند تا ميان آنان داوری كند، تنها و در هر حال اين است كه مى‌گويند: شنيديم و اطاعت كرديم. … بگو: سوگند ياد نكنيد؛ شما اطاعت شايسته داشته باشيد كه خداوند به آنچه انجام مى‌دهيد آگاه است. بگو: اطاعت كنيد خدا را….»
۱۱. «وَإِنَّهُ لَعِلْمٌ لِّلسَّاعَةِ فَلَا تَمْتَرُنَّ بِهَا وَاتَّبِعُونِ هَذَا صِرَاطٌ مُّسْتَقِيمٌ؛و او سبب آگاهى و نشانه‌اى بر روز قيامت است. (زيرا نزول عیسی گواه نزديكى رستاخيز است)؛ هرگز در قيامت ترديد نكنيد؛ و از من پيروى كنيد كه اين راه مستقيم است.»
۱۲. «فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ وَاسْمَعُوا وَأَطِيعُوا …؛پس تا مى‌توانيد تقواى الهى‌ پيشه كنيد و گوش فرا دهيد و اطاعت نماييد….»يك‌سان نبودن اطاعت خدا و كسب رضايتش با برانگيختن خشم او:
«أَفَمَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَ اللّهِ كَمَن بَاء بِسَخْطٍ مِّنَ اللّهِ وَمَأْوَاهُ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ؛آيا كسى كه به دنبال رضاى خدا بوده، همانند كسى است كه به خشم الهى گرفتار شده و جايگاه او جهنّم، و پايان كار او بسيار بد است؟!»پيمان خدا با مؤمنان براى اطاعت از او:
«وَاذْكُرُواْ نِعْمَةَ اللّهِ عَلَيْكُمْ وَمِيثَاقَهُ الَّذِي وَاثَقَكُم بِهِ إِذْ قُلْتُمْ سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا …؛و به ياد آوريد نعمت خدا را بر شما، و پيمانى را كه با تأكيد از شما گرفت، آن زمان كه گفتيد: شنيديم و اطاعت كرديم….»دورى جستن از پليدى‌ها (شراب، قمار، بت‌ها و قرعه زدن‌هاى ناصواب)، نشان‌دهنده اطاعت از خدا و رسول:
«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالأَنصَابُ وَالأَزْلاَمُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ • إِنَّمَا يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَن يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاء فِي الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ وَيَصُدَّكُمْ عَن ذِكْرِ اللّهِ وَعَنِ الصَّلاَةِ فَهَلْ أَنتُم مُّنتَهُونَ • وَأَطِيعُواْ اللّهَ وَأَطِيعُواْ الرَّسُولَ …؛اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! شراب و قمار و بتها و ازلام (نوعى بخت آزمایی‌)، پليد و از عمل شيطان است، از آن دورى كنيد تا رستگار شويد. شیطان مى‌خواهد بوسيله شراب و قمار، در ميان شما عداوت و کینه ايجاد كند، و شما را از یاد خدا و از نماز باز دارد. آيا با اين همه زيان و فساد، و با اين نهى اكيد، خوددارى خواهيد كرد؟! اطاعت كنيد خدا را و اطاعت كنيد پيامبر خدا را….»لزوم اطاعت و تسليم در برابر خداوند تا واپسين لحظه زندگى:
«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلاَ تَمُوتُنَّ إِلاَّ وَأَنتُم مُّسْلِمُونَ؛اى كسانى‌ كه ايمان آورده‌ايد! آن گونه كه حق تقوا و پرهيزگارى است، از مخالفت فرمان خدا بپرهيزيد؛ و جز بر آيين اسلام از دنيا نرويد.»لزوم هماهنگى گفتار و كردار مؤمنان در جهت طاعت خداوند:
«طَاعَةٌ وَقَوْلٌ مَّعْرُوفٌ فَإِذَا عَزَمَ الْأَمْرُ فَلَوْ صَدَقُوا اللَّهَ لَكَانَ خَيْرًا لَّهُمْ؛ولى بدانند اطاعت فرمان خدا و سخن سنجيده براى آنان شايسته‌تر است؛ و اگر هنگامى كه فرمان جهاد قطعى مى‌شود به خدا راست گويند و از در صدق و صفا درآيند براى آنها بهتر مى‌باشد.»اطاعت و خضوع خالصانه در برابر خداوند، فرمان خدا به مؤمنان:
«… وَقُومُواْ لِلّهِ قَانِتِينَ؛… و از روى خضوع و اطاعت، براى خدا به پاخيزيد.»

13.1 – اطاعت خالصانه مریم

مأموريّت مريم علیهاالسلام به اطاعت خاضعانه در برابر پروردگار خود:
«يَا مَرْيَمُ اقْنُتِي لِرَبِّكِ …؛اى مريم! به شكرانه اين نعمت براى پروردگار خود، خضوع كن….»آثار اطاعت از خدا (قرآن)، پاداش اطاعت از خدا (قرآن)، زمینه‌های اطاعت از خدا (قرآن)، موانع اطاعت از خدا (قرآن).مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳، ص۵۰۴، برگرفته از مقاله «اطاعت از خدا».    
خداوند در قرآن کریم در یازده آیه با عناوینی؛ مانند: «أَطیعُوا اللَّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُول»، «أَطیعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُول» و «وَ أَطیعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَه»، مردم را به اطاعت و پیروی از خود و رسولش دعوت می‌کند. البته عناوین دیگری نیز وجود دارد که بیانگر همین معنا است مانند: «مَنْ یُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللَّهَ…».[1]
خدای متعال در این آیات عموم مردم، بویژه مؤمنان را به اطاعت از خود و پیامبر اسلام(ص) فرا می‌‌خواند. اطاعت از خدا، عمل به احکامى است که در قرآن و یا سنت پیامبر اسلام(ص) آمده است. و در مورد شریعت و احکام، اطاعت از پیامبر همان اطاعت از خدا است و آن‌حضرت بیان کننده احکام مجملى است که تفصیل آن در قرآن نیامده است.
یکى از ویژگی‌‌هاى جامعه اسلامى این است که در این جامعه تنها اراده الهى حکومت مى‌‌‏کند و اگر کسانى؛ مانند پیامبر و پیشوایان دینى هم حاکمیت دارند، حاکمیت آنها در طول حاکمیت خدا است و در عرض و مقابل آن نیست. آیاتی هم که در آنها به اطاعت از پیامبر تأکید شده در همین راستا و مربوط به همین حاکمیت‌‌‏ها است.
در آیه 59 سوره نساء می‌‌فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا أَطیعُوا اللَّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُول …»؛ ای کسانى که ایمان آورده‌‌‏اید، از خدا و رسولش اطاعت کنید. و در آیه 80 همین سوره می‌‌‌فرماید: «مَنْ یُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللَّهَ»؛ هر کس از پیامبر اطاعت کند، از خدا اطاعت کرده است.
اطاعت از پیامبر اطاعت از خدا است؛ زیرا هر چه پیامبر مى‏‌گوید از جانب خدا است و او نباید و نمى‌‏‌تواند چیزى را به عنوان حکم خدا از خود بگوید و آن‌‌را به خدا نسبت دهد. دستورهاى او همه از طریق وحى است و او تنها ابلاغ کننده پیام الهى است؛ چرا که قرآن می‌‌فرماید: «وَ ما یَنْطِقُ عَنِ الْهَوى‏. إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْیٌ یُوحى»؛[2]‏ و او از روى هواى نفس سخن نمى‌‏‌گوید. این نیست مگر وحیى که به او فرستاده شده است.
بنابراین، همان‌گونه که بیان شد؛ منظور از اطاعت خدا عمل به احکام خدا است که یا مستقیماً از قرآن به دست مى‌‏آید و یا از طریق سنت پیامبر معلوم مى‏‌شود؛ و چون سخن پیامبر سخن خدا و فرمان او فرمان خدا است، اطاعت از او در واقع اطاعت از خدا است.
همچنین گفته شد که خدای تعالی هیچ پیامبرى را نفرستاد مگر این‌که از او اطاعت شود؛ چون اگر از پیامبر اطاعت نشود، از خدا اطاعت نشده و بشر نافرمان و سرکش که خدا و رسول را اطاعت نمى‌‏کند، خود را از مسیر حق و عدل که جهان بر آن استوار است دور مى‌‏کند؛ چرا که تمام موجودات عالم در اطاعت خدا است و هرگز هیچ موجودى از لحاظ تکوینى نمى‌‏تواند از خدا اطاعت نکند و بر خلاف قوانین حاکم بر جهان گام بردارد.
انسان نیز که جزئى از خانواده جهان هستى است نباید از اطاعت قوانین تشریعى خدا سرپیچى کند و باید همگام و هماهنگ با مجموعه هستى در اطاعت خدا باشد و اطاعت خدا جز با اطاعت پیامبر میسر نیست؛ لذا مى‌‏فرماید: هر کس پیامبر را اطاعت کند خدا را اطاعت کرده است. سپس مى‌‏افزاید: «وَ مَنْ تَوَلَّى فَما أَرْسَلْناکَ عَلَیْهِمْ حَفیظا»؛ و هر کس روى گردان شد یعنى از پیامبر اطاعت نکرد، دیگر مربوط به خود او است و پیامبر نگهبان و حافظ او نیست. وظیفه پیامبر ابلاغ پیام خدا است و اگر کسى از آن اطاعت نکند دیگر ربطى به پیامبر ندارد.[3]

[1]. نساء، 80.

[2]. نجم، 3- 4.

[3]. ر. ک: جعفری، یعقوب، کوثر، ج ‏2، ص 497، بی‌جا، بی‌تا، و تفاسیر قرآن ذیل آیات 59 و 80 سوره نساء.